Dat Griekenland meer soorten kaas behalve feta produceert, dat moet ik u niet vertellen. Op Kreta maken ze een een paar uitzonderlijk lekkere kazen: de gravièra Kritis is aan te raden, maar ook de xinomizithra. Een andere kaas die ik heel erg op prijs stel, is de mitato-kaas. Hieronder een filmpje hoe die wordt gemaakt. Ik word hier heel erg rustig van.
Als je zo
Geweldig! en niet eens met een pickup truck maar een ezel, is ook wel een beetje moeilijk zo hoog in de onherbergzame Lefka Ori. Die mensen zijn daar gelukkig met wat ze doen en willen vaak ook niet hetgeen de rest van de wereld wil, mogen wij een voorbeeld aan nemen! Volgens mij is het iemand uit de Omalos hoogvlakte zo te zien. Heel leuk filmpje en idd je wordt er rustig van.
Prachtig. Mooie reclame voor Griekenland.
Als je zoals wij in een bergdorpje woont zit je letterlijk en figuurlijk bij de bron. 😉
Onze buurman Aleko heeft op de Psiloritis ook zoeen opslagplaats ( MITATO), en dus weten we perfect welke kazen ze hier maken, en regelmatig krijgen we dagverse melk en af en toe versgemaakte kaas of gravièra. En dan spreken we nog niet van de tomaten en andere groenten en chorta waar ze huer regelmatig aan de deur staan. Dat vervoer met een ezel zoals op de film gebeurt bij ons in het dorp niet, want om( a § uur ‘s morgens vertrekken ze al met hun zware 4×4 , tussen de middag komen ze een even naar huis ,afhankelijk waar hun provata graast. En tegen zonsondergang gaan ze de dieren nog bijvoederen. Ze steken in iedergeval veel tijd en energie in hun job als herder, en dan hoor je de toeristen op de plaatselijk markt opmerkingen maken over de prijs van de kaas, ” zo duur “. Ze hebben er natuurlijk geen flauw benul het werk en leven van een herder hier op Kreta. Hoe lang dat men nog zal kunnen genieten van die soorten kaas is nog maar de vraag, want jaar na jaar zijn er minder herders en de melkpructie gaat gestaagt achteruit, mede de overbegrazing en de prijs van het voeder en de de brandstof hangen er vele hun herderstaf in de wilgen. Etsi iene.
Het is een stukje uit een film Bruno en heet “The call of the mountain”
zo te zien lijkt op een soort graviera, een wat harde kaas van geiten melk? ik wist het niet maar de naam wijst blijkbaar naar de verblijf van de herder die wat puntig is , met een neus dus ,miti.
στην αναζητηση ,τι αλλο θα βÏεισκα ,κÏητικοι ειναι μαντιναδες ξεÏουνε να γÏαφουνε, εκλεψα μια
Μία καÏÎκλα κουνιστή θα βάλω στο μιτάτο
να πίνω νεσκαφΠφÏαπΠμε γάλα τω Ï€Ïοβάτω.
nu hoor ik wel geen negativisten maar als het over de economie van Griekenland gaat o wee dan lopen de reacties op 30 en meer… zoiets moet je vaker posten @Bruno gelijk voor de crisis was feel fijner … ps had eens gelezen dat de Kretenzische graviere al in de middeleeuwen hier bekend was in West-Europa … ik kan ook niet meer wachten tot de vakantie komt en naar daar trek en lekkere MALAKA kaas eet 🙂
ΚÏητικό Ï„Ï…Ïί
http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%81%CE%B7%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%84%CF%85%CF%81%CE%AF
Ik heb eens gehoord dat gruyere-kaas – de benaming – afkomstig zou zijn van graviera. Ik weet niet of het waar is maar het zou kunnen omdat de Venetiers de kaas meenamen en omdat het dezelfde soort harde kaas is.
Dit filmpje heb ik al eerder gezien, het gaat over een man die tijdelijk zijn vrouw en kind achterlaat in Athene om zijn erfenis te innen in zijn geboortedorp in de buurt van Anopolis/Sfakia en de naam van de familie verder te zetten. Hij weet nog heel veel dingen die hij als kind geleerd heeft want het is natuurlijk niet eenvoudig om van de ene op de andere dag herder te worden. Het is een eenzaam bestaan ook, maandenlang rondzwerven in de Witte Bergen, toch niet voor iedereen weggelegd, denk ik. Heel mooi en het loont de moeite om beide filmpjes ‘το καλεσμα του βουνου’ te bekijken op youtube.
In de bergachtige streken gebeurt het vervoer nog steeds met ezeltjes maar hier in het dorp ook met 4×4. Mijn buurman zet om 6 uur ‘s morgens al de melk buiten, en dan gaat die naar een kaasfabriekje hier 300 meter verderop. Gisteren heb ik er nog anthotiro gekocht, gemaakt van de melk van de schaapjes die ik hier in de wei zie rondlopen. Hier in Kreta weten we nog wat we eten, houden zo denk ik dan.
Er zijn inderdaad herders en boeren die er de brui aan geven omdat het niet meer opbrengt, maar net zo goed zijn er die door de crisis naar het platteland gaan en opnieuw beginnen. Er zijn plaatselijke initiatieven, organisaties die de waren aan de man brengen zonder tussenhandel en er is steeds meer vraag vanuit het buitenland naar traditionele produkten, ik denk dat het wel losloopt.
Ik weet het @Europa, het karakter van de blog is door de crisis flink veranderd. Maar dat kan ook moeilijk anders, want de crisis hakt er echt op in. Onze levens zijn allemaal flink veranderd. Maar goed, er is natuurlijk nog altijd ruimte voor dit soort posts.
En @Nadia, dat van gruyere en graviera heb ik nog al gehoord, maar het lijkt me toch wel wat ver gezocht. Uiteindelijk komt gruyere van de plaatsnaam Gruyères in Zwitserland. Misschien hebben de Kretenzers/Grieken daar de naam graviera vandaag? 😉
Helemaal mee eens @Nadia: door de crisis zal dit soort leven misschien net blijven bestaan, wie weet zelfs (opnieuw) met ezels. Niet dat dat allemaal rozengeur en maneschijn is, maar eerder hard leven.
@Bruno, tja, je bent beter ingelicht dan ik! 🙂
@Bertinos, inderdaad, er wordt tegenwoordig veel geschreven over nieuwe transitie-modellen, eco-dorpen enzovoorts, maar hier in Kreta en veel andere regio’s van Griekenland heb ik het idee dat we naadloos overgaan naar een overlevingseconomie en ruilhandel die in feite al lang bestonden. De kennis is nog steeds aanwezig en wordt overgedragen van generatie op generatie, iedereen kent de belangrijkste soorten horta bijvoorbeeld en sommige mensen kennen er heel veel. Dit geldt ook voor de kennis van kruiden, paddestoelen, moestuin- en andere gewassen.
Ik hoor van vrienden dat de opkomende moestuinderij in Belgie nog een beetje in de fase van de ‘hype’ zit, er wordt soms meer geld uitgegeven aan de moestuin dan eraan verdiend wordt zelfs, en wat betreft de beestjes hetzelfde: berggeitjes en sierkippen, mooi allemaal, maar wat heb je eraan? Qua oefening is het allemaal goed natuurlijk, en ik hoop maar dat ze daar niet in dezelfde situatie terechtkomen zoals wij hier.
Natuurlijk zijn er ook gewoon veel mensen die altijd graag in ‘den hof’ bezig zijn, het is rustgevend en therapeutisch, dat is zeker het minste wat je ervan kan zeggen.
Een aantal maanden geleden pleitte ik al voor een terugkeer naar de roots en zelfredzaamheid. Met de stront die ik toen over me kreeg kan je vele hectaren fertiliseren..
En zo onnozel is dit idee echt niet. Heb je echt een uniek of eerlijk product dan verdien je je kost op lokale markten of via leveranties aan restaurants die garant staan voor eerlijke leveranciers.
Ooit kwam op Kreta een tavernahouder me zijn kaas saganaki aanbevelen met de motivatie: bereid met echte hollandse gouda.
Te zot voor woorden.
Waarom vind ik in Griekenland geen hotels met een restaurant waar gefocusseerd wordt op lokale producten?
Overigens, of de traditioneel geproduceerde kaas in overeenstemming is met de Europese richtlijnen qua hygiëne, is ook maar de vraag.
Eén van mijn leukste herinneringen is een “taverna???” In de Mani waar je enkel een uitgebreide sla uit eigen tuin kon eten.
De pope was de enige andere klant en die bracht zijn eigen vis mee, waarvan we mochten delen.
Een plaatselijke herder verscheen met een kom yoghurt, als geschenk aan de pope. Ook wij kregen een portie.
Dat is natuurlijk alles historie, maar een gezonde mix van traditie en rendement moet toch nog mogelijk zijn. Ook in Antwerpen, op de vogelmarkt, vind je nog beperkt geproduceerde producten van geitenmelk.
Wat betreft de gravierahistorie. Er is teveel overeenkomst qua type kaas om toevallig te zijn. Mijn gok: vroege Europese reizigers merkten deze overeenkomst op en benoemden de kaas naar een product dat ze kenden. Ik gok op Italianen. Ik kan me inbeelden dat een lokale kaassoort vroeger benoemd werd als “kaas” zonder meer. Pas als je hem verkoopt buiten de eigen regio, is een onderscheid nodig.
Overigens vind ik dit wel een leuk onderwerp om dieper op in te gaan. Iemand enig idee wanneer de Naam “graviera” opduikt?
Kijk wat ik gevonden heb:
γÏαβιÎÏα < ιταλική groviera < τοπωνÏμιο Gruyère (στη γαλλόφωνη Ελβετία όπου παÏάγεται) graviera < Italiaans groviera < toponiem Gruyère (in het franstalige gedeelte van Zwitserland waar de kaas wordt geproduceerd) http://el.wiktionary.7val.com/wiki/%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%B2%CE%B9%CE%AD%CF%81%CE%B1
Fijn om te weten, Graviera komt dus van Gruyère en niet omgekeerd, weer iets bijgeleerd!
@Penimeni: de kleine kaasfabriekjes die je tegenwoordig ziet hebben meestal een goed uitgeruste en moderne inrichting met de nieuwste technologie. Met kaas kan er weinig fout gaan bovendien, alleen met de zachte schimmelkazen moet je opletten maar die hebben we hier niet. Ter informatie – onze ‘sinteknos’ vervaardigt en verkoopt inox machines en inrichtingen aan kaasfabriekjes, en die blijft vrij goed zaken doen.
Jammer dat we uiteindelijk toch steeds weer bij de crisis belanden en de overlevingseconomie, dus heb ik nog dit filmpje tegoed: ‘onze’ herder die malotira bergthee plukt
https://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=HkNKekf-bTo
κατ αÏχας κανω διαιτα αλλιως θα χα κανει σαγανακι.ωÏαιο θεμα αλλα δυσβασταχτο.
Για την ιστοÏία και μόνο να ποÏμε ότι το όνομα «γÏαβιÎÏα» δόθηκε από τους Ï„Ï…ÏεμπόÏους , ως παÏαφθοÏά και απομίμηση του ονόματος του Î“Î±Î»Î»Î¹ÎºÎ¿Ï Ï„Ï…ÏÎ¹Î¿Ï gruyere (γκÏιγιÎÏ), με το οποίο Îμοιαζε οπτικά και γευστικά.
http://www.ftiaxno.gr/2010/03/blog-post_31.html
@penimeni als we de europese richtlijnen moeten volgen mogen we binnekort niks meer eten… geen tsikoudia meer stoken niks meer doen waar we zin in hebben alleen werken tot we doodvallen… de pot op met brussel en hun richtlijnen… en hun voedingsrichtlijnen ken ik ook al ondertussen ik heb genoeg voedingsschandalen gezien de laatste jaren van grote bedrijven…
en wat je zegt over de gouda saganaki heb ik ook al meegemaakt in een Griekse zaak vroeg ik saganaki en mr bracht een kaaskroket 🙂 dacht zeker dat ik een nederlander was.. de meeste klanten van deze zaak zijn belgen en nederlanders en kennen het verschil toch niet tussen olijfolie, Feta kaas en deense schapenkaas, voor mij was het toch de laatste keer daar, maar voor die andere die blijven daar gaan en wrm? omdat het goedkoop is drm 🙂
Tzimi,om dieet te volgen is het best een kuur te volgen bij dorpsbewoners !:)In om het even welk seizoen,zie je mensen op stap met een plastiek zak en een mesje.Van ver te herkennen aan hun houding :op zoek naar wilde groenten (delicatesses),kruiden (waar duizelig wordt van het aroma),thee die moet drogen,wilde bessen voor glyco en confituur,medische planten,enz.daarbij een beetje stropen en wat kippen houden die al de afval opsnoepen.Rond het huis zijn er wel enkele olijf-en-fruitbomen,wat druivenranken,wat vruchtstruiken,enz. Je wordt er niet rijk maar je verhongert niet en behoudt je zelfrespect.
En zoals Nadia en Penimeni ook weten : zulke mensen ruilen veel en zijn vrijgevig (als je hen bevalt!:) want ze komen over de vloer met de nieuwe marmelade,bieden pita aan,of bloemen,of zelfgemaakte wijn ,enz…en vanzelfsprekend heb je dan ook iets waar zij misschien plezier aan hebben.
Maar de dorpen zijn leeggelopen van de originele jonge bewoners en ingenomen door de stedelingen die ‘op den buiten’ willen wonen en die zijn ‘ieder voor zichzelf’.
dat denk ik ook jenny zij zullen niet verhongeren maar och arme de stedelingen…
@Europa, wat betreft de tsikoudia dat is al zo, die zou ‘normaal gezien’ ook belast moeten worden in het kader van de bezuinigingen, en alleen nog gebotteld en verdeeld mogen worden via de geijkte verkoopskanalen, met btw erop,… gedaan met de traktaties in de taverna’s – het aperitiefje/digestiefje van het huis – als ze dit willen doordrukken, en een stuk Kretenzische gastvrijheid en cultuur zouden verdwijnen. Ik zie het niet direct gebeuren… 🙂
@ofwel moeten ze weer de EKAM laten overvliegen vanuit athene 🙂 🙂 de idioten 🙂